Чаму нельга «ратаваць» птушанят, якія вучацца лётаць?
Кожны год з траўня на інфалінію па вырашэнні экапраблем «Зялёны тэлефон» звяртаюцца абаненты з просьбай дапамагчы птушанятам, якіх яны падабралі на вуліцы. Гэта подлеткі — птушаняты, якія вучацца лётаць і часам нязграбна скачуць па зямлі, быццам прыцягваючы ўвагу. Так, летась экаактывісты сказалі абанентцы аднесці подлетка туды ж, дзе яна яго падабрала, пасля чаго даведаліся радасныя навіны: маці-сініца прыняла птушаня назад і пакарміла яго. Але, на жаль, так гісторыі скончваюцца не заўсёды: перыядычна птушанятам не ўдаецца выжыць пасля таго, як людзі спрабуюць ім «дапамагчы». Чаму ўзяць дадому подлетка — гэта не проста рызыкоўна, але і недапушчальна? Давайце разбірацца.
«Птушкапад» — сезон подлеткаў
У канцы траўня-чэрвені птушаняты становяцца дастаткова дужымі, каб пачаць рыхтавацца да самастойнага жыцця, а менавіта — вучыцца лётаць. У іх яшчэ кароткае апярэнне, яны дрэнна лётаюць, і ў іх яшчэ можа быць “жоўтая дзюба”. Яны трымаюцца паблізу дрэва з родным гняздом, перамяшчаюцца па зямлі і галінкам. Подлеткі могуць гучна пішчаць, кідацца з боку ў бок, і здавацца вам бездапаможнымі, але ў 99% выпадкаў яны не маюць патрэбы ў дапамозе чалавека.
У дзікай прыродзе, як і ў нас, усё заканамерна: у птушанят ёсць бацькі-птушкі, якія клапоцяцца пра іх і працягваюць прыглядаць і карміць, нават тады тыя ўжо топчуцца па зямлі. Таму малы, які здаецца бездапаможным, насамрэч знаходзіцца пад наглядам дарослых.
Падабраць подлетка: выратаванне ці шкода?
Галоўнае правіла ўзаемадзеяння чалавека з дзікай прыродай — мінімум умяшальніцтва. Людзі, забіраючы подлеткаў з прыроды, наносяць ім большую шкоду, чым натуральныя ворагі.
Так, калі забраць птушаня дадому і выгадаваць яго, то потым птушку ўжо нельга будзе вярнуць у дзікую прыроду: яна там проста не выжыве. Прыручаныя птушаняты вырастаюць слабей за суродзічаў і не ўмеюць паляваць. Да таго ж, выгадаваць подлетка ў хатніх умовах — задачка, складаная нават для прафесіянала. Дома яны могуць памерці банальна ад голаду, бо птушанятак сініцы, напрыклад, трэба карміць да 20 разоў на дзень. Да таго ж, хлебныя крошкі, семечкі і іншая ежа дарослых птушак ім не падыходзіць.
Калі птушцы ўсё ж патрэбна дапамога?
Дапамагчы можна параненай птушцы, якая без дапамогі відавочна не выжыве. Але і гэта трэба рабіць кампетэнтна. Калі птушаня не параненае (вывернута крыло, рана, кроў і г.д.) і яму не пагражае яўная небяспека, лепш ісці сваёй дарогай. Калі паранена, звярніцеся ў тэрытарыяльныя органы Мінпрыроды — Камітэты прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя, да карыстальніка дадзенай тэрыторыі, міліцыю або ў дзяжурную службу МНС. На месцы будзе працаваць камісія, якая вырашыць, што рабіць з птушкай.
Таксама можна звярнуцца па кансультацыю ў прытулак «Ахова прыроды» (ptici.by) пад Асіповічамі або цэнтр дапамогі дзікім жывёлам «Сірын» (sirin.by) пад Мінскам.
Дапамагчы варта таксама, калі злётак скача побач з праезнай часткай, дзіцячай ці сабачай пляцоўкай, падвалам, дзе жывуць каты і іншымі небяспечнымі для птушанят зонамі. У гэтым выпадку можаце акуратна перанесці яго да бліжэйшых кустоў або дрэў, падсадзіць на галінку або казырок пад’езда. Так бацькі змогуць хутка яго знайсці. З варанятамі будзьце асцярожныя: калі нехта набліжаецца да іх дзяцей, вароны могуць напасці, каб абараніць малых. Таму, калі вырашылі дапамагчы дзіцяці вароны, закрыйце галаву парасонам або капюшонам.
Калі ў вас засталіся пытанні, то звяртайцеся ў «Зялёны тэлефон»! Яны дапамогуць вам знайсці рашэнне экопроблемы: аператары пракансультуюць вас тэлефоне +375 29 1702670, у Telegram і Viber. Даведацца адказ на экалагічнае пытанне можна таксама скарыстаўшыся Тэлеграм-ботам службы @Green_phone_bot або напісаўшы ў іх сацсеткі, указаныя на сайце greenphone.help.
